Kan uyuşmazlığı (Rh uyuşmazlığı)

Annenin Rh(-) negatif, babanın ise Rh(+) pozitif olması durumunda ortaya çıkar.

Tersi,yani babanın Rh(-) ,annenin Rh(+) olması herhangi bir sorun yaratmaz. Rh uyuşmazlığı A,B ve 0 grupları ile ilgili değildir. AB O uyuşmazlığı olarak bilinen durumda yenidoğanda uzamış bir sarılık görülebilse de genelde hafif seyreden ve sorun yaratmayan bir durumdur.



Rh faktörünü taşımayan insanlar Rh(-) negatiftir ve bu insanlar için bu faktör yabacı bir maddedir.Herhangibir nedenle Rh faktörüne maruz kalırlarsa bağışıklık sistemleri bu maddeye karşı antikor adını verdiğimiz koruyucu proteinler oluşturur .

Normal bir gebelikte anne ve bebeğin kanı birbirine hiç karışmaz.Rahimden plasentaya ulaşan anne kanı burada oksijen ve besinleri bırakır. Oksijen bebeğin alyuvarlarına geçer,besinler de farklı yollarla anne ve bebek kanını ayıran zardan taşınarak bebek kanına karışır.Bu durum doğum anına kadar böyle seyreder.Ancak doğum sırasında bir miktar bebek kanı annenin kan dolaşımına katılır. İşte Rh (-) olan bir anne Rh(+) bir bebek doğuruyorsa anne kanına karışan Rh(+) alyuvarlar annede antikorların oluşmasına neden olur.

İkinci bir hamilelikte eğer bebek yine Rh(+) ise anada antikor oluşumu uyarılır ve bu antikorlar bebeğe geçerek bebeğin alyuvarlarının parçalanmasına neden olur. Sonuçta bebekte ortaya çıkan kansızlık hayati tehlike doğurur.

Rh uyuşmazlığında gebeliğin 30. haftasında tedbir olarak anne adayına Rh antikoru uygulanır.Doğumdan sonra da eğer bebeğin kan grubu Rh(+) ise 72 saat içinde annede antikor oluşumunu engellemek amacıyla mutlaka aynı uygulama tekrarlanmalıdır. Yine gebelik sırasında ortaya çıkan kanamalarda , amniosentez gibi girişimlerde yarım doz antikor uygulaması gerekmektedir.

Annede antikor varlığı ‘İndirekt Coombs Testi’ adı verilen testle araştırılır. Rh uyuşmazlığı durumunda doktorunuzun uygun göreceği sıklıklarla bu testin tekrarlanması gerekir.