Aciz Gebelik

Servikal yetmezlik nedir?
Rahim ağzı ya da tıbbi adıyla serviks rahimin dış dünya ile bağlantısını sağlayan ve vajinaya açılan en alt noktasıdır. Normal bir hamilelikte serviks kapalıdır.

Serviksin ilerleyen bir gebeliği taşıyamayacak kadar güçsüz olması ve doğum sancıları başlamadan açılması ise servikal yetmezlik olarak adlandırılır.

Servikal yetmezlik tanısı nasıl konur?

Anne doğum için hastaneye yatalı 6 saat olmuştu. Sancılar oldukça şiddetli geliyordu. Başlangıçta herşey yolundaydı. Doğum ilerliyordu. Ancak son 2 saattir bazı şeyler ters gidiyor gibiydi. Kuvvetli sancılara rağmen Can'ın pozisyonunda bir değişiklik olmamıştı. Aynı yerde duruyordu. Sonunda Anne'nın hekimi kararını verdi. Kemik çatı yeterince geniş değildi ve bebeğin kalp sesleri sıkıntı belirtileri gösteriyordu. Doğumu sezaryan ile sonuçlandıracaktı. Bu durum Anne'nin ve Baba'nın pek hazırlıklı olmadığı bir karardı. Kendilerini hep normal vajinal doğuma hazırlamışlardı. Aylarca nefes egzersizleri yapmışlar, konu ile ilgili birçok kitap okumuşlardı. Acaba başka çare yok muydu?
Evet her doğum eyleminin sezaryan ile sonlanma olasılığı vardır. Hamileliğin son günlerinde en çok merak edilen konu doğumun ne şekilde olacağıdır. Genelde normal doğum istenir.

Normal Doğum Nedir?

Yenidoğan bebeklerin yaklaşık %3'ünde doğumda yapısal ya da işlevsel bir anomali (kusur, sakatlık) bulunur. Bu anomalilerden bir kısmında neden belirlenebilirken, büyük bir kısmında neden olan etken ya tahmin edilebilir ya da bilinemez.

Bazen doğumda bariz olmayan işlevsel anomaliler bebeğin yaşı ilerledikçe ortaya çıkabilmektedir (zeka geriliği, ya da bazı içorgan hastalıkları gibi). Bu anomaliler de hesaba katıldığında yenidoğan bir bebeğin anomalili doğma olasılığı %6-7'ye kadar çıkabilmektedir.

Doğumsal anomaliler yaşamın ilk bir yılındaki ölümlerin başta gelen nedenidir.

Erken doğan ve/veya ölü doğan bebeklerde de bedensel sakatlıklara sıklıkla rastlanmaktadır.

Günümüz bilgilerine göre bebekte anomali yaratan etkenlerin yüzdesel dağılımı şu şekilde özetlenebilir:

Genetik nedenler

Down sendromu insanlarda en sık görülen kromozom anomalisi türüdür. Zeka geriliği yapması ve erken yaşta ölüme neden olması nedeniyle önde gelen toplumsal sorunlardan olan Down sendromu olgularının tümü olmasa da önemli kısmı, gebelik döneminde çeşitli tanı yöntemleriyle tanınabilmekte ve ailelere gebeliği devam ettirme ya da sonlandırma seçenekleri sunulabilmektedir.

Down sendromu nedir?

Down sendromu ya da eski adlarıyla "mongolizm" veya "mongol bebek" ilk kez 1866 yılında Dr. John Langdon Down tarafından "özel bir tür zeka geriliği" olarak tarif edilmiş bir sendromdur. Moğol ırkına mensup insanlara çekik gözlülükleriyle benzemeleri nedeniyle Dr. Down bu bebekler için "mongoloid" terimini kullanmış, ancak daha sonra Asyalı bilim adamlarının baskısıyla "mongol" terimi tümüyle terkedilmiştir.

1970’li yılların başlarından itibaren modern tıbbın hizmetine giren ultrason cihazları günümüzde gebelik izlemlerinin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir.


Ultrason cihazlarının çalışma prensibi, kulağın duyamayacağı yüksek frekanstaki (ultra-sound) ses dalgalarının üretilerek bir prob (transducer) yardımıyla dokuya yollanması ve daha sonrasında değişik yoğunluklardaki dokulardan yansıyan ses dalgalarının bir ekran (monitor) üzerinde görüntülenmesi esasına dayanmaktadır.

Özellikle bilgisayar teknolojileri ve endüstriyel alandaki gelişmeler bu cihazlardaki görüntü kalitesini arttırmış, her geçen gün de arttırmaya devam ettirmektedir.

En son teknolojik ürün olan 4 boyutlu (4D) ultrasonlardaki görüntü kalitesi, standart 2 boyutlu (2D) ultrasonlardan çok daha iyi olup -adeta MR cihazındaki gibi- dokulardaki detaylar ayrıştırılabilmektedir.

Ultrason Türleri
2 Boyutlu Ultrason (2d Ultrasound)

Her anne baba adayının hayali sağlıklı ve problemsiz bir bebeğe sahip olmaktır. Bu amaca ulaşabilmek için tüm hamilelikleri boyunca doktor kontrolüne girerler ve doktorlarının önerilerine harfiyen uyarlar.

Ancak doğa bazen çok acımasıdır. Hamileliklerin çok büyük bir kısmı sorunsuz seyredip sağlıklı ve sağlam bir bebeğin doğumuyla yani mutlu sonla biterken bazı hamileliklerde ciddi hatta zaman zaman hayatı tehdit eden durumlar yaşanabilir. Zaman zaman ise bebekler umulduğu gibi sağlıklı değil çeşitli problemler ile doğarlar.

Doğum ile ilgilenen hekimlerin ilk plandaki amacı anne adayının ve bebeğin sağlığını kontrol altına almak ve olası problemlerde müdahalede bulunarak hem anne ve bebeğin sağlığını korumaktır.

Doğum Sonrası Dönem

Gebelik boyunca her anne adayı muhakkak az veya çok kilo alır. Alınan bu kiloların annenin gebelikten önceki kilosuna ve vücut yapısına bağlı olarak düzenli ve orantılı bir şekilde alınması önemlidir. Bu nedenle anne adayları gebelik boyunca dengeli beslenme kurallarına dikkat etmelidirler, doktorlarının tavsiye ettiği şekilde beslenmeye ve uygun miktarda kilo almaya özen göstermeliler. Bu konular hakkında deyalı bilgilere gebelikte beslenme ve gebelikte fazla kilo almanın zararları konularına bakarak ulaşabilirsiniz. Gebelik sırasında aşırı kilo alan annenin doğumdan sonra kilo vermesi de zor ve uzun sürecektir. Normali gebelik sırasında 9-12 kilo arasında almaktır ancak annenin kilosu zayıfsa daha fazla alabilir. Lohusa anne doğumdan sornaki ilk hafta en az 5 kilo kaybeder, bu bebeğin ve suyunun ağırlığıdır ve bir miktar da annenin verdiği kilodur.

Aşırı kilolu (obez) kadınlarda gebelik sırasında bazı komplikasyonların görülme sıklığı artar. Gebelikte aşırı kilo almanın sebepleri arasında fazla kalorili beslenme, hareketsizlik ve egzerziz yapmama, genetik faktörler gibi nedenler sayılabilir. Obez anne adaylarında gebelik sırasında yüksek tansiyon ve diabet (şeker hastalığı) görülme riski daha fazladır.

Gebelik sırasında aşırı kilolu olan kadınlarda artan riskler:

- Obez kadınlarda ultrason ile bebeğin değerlendirilmesi daha zordur, görüntü kötüleşir.
- Karın cildinde yağ kalınlığı fazla olduğu için amniosentez gibi müdahaleleri yapmak zorlaşır.

Pek çok gelişmiş ülkede ikinci onyıldaki insanların en çok ölüm nedeni trafik kazaları, diğer kazalar ve intihar girişimleri iken; gelişmekte olan ülkelerde maternal mortalite öne geçmektedir. Bu annelerdeki en çok ölüm nedeni emboli, hipertansif hastalık ve dış gebelik ile ilgilidir. Ayrıca küretajın yasal olmadığı ülkelerde ölüm nedenlerine abortusa bağlı sepsis ve hemoraji de eklenir.

D vitamini hem vücuttaki kalsiyum ve fosfor metabolizması hem de kemiklerin gelişiminde önemli rol oynayan bir hormon ön maddesidir. Şiddetli D vitamini yetersizliği çocuklarda raşitizme, erişikinlerde ise osteomalaziye neden olmaktadır. Vücuttaki D vitaminin temel kaynağı güneş ışınlarına bağlı deride yapılan sentezdir ve bu nedenle çocuk ve erişkinlerdeki D vitamini düzeyleri mevsimlere bağlı büyük değişkenlik göstermektedir.

Bebek yaşama annesinden kendisine uzanan göbek kordonuyla bağlıdır. Rahim içerisindeki 9 ay boyunca bebek gıdasını bu kordon içindeki kan damarlarından alır. Bununla beraber, bu kordon, artık gerek duyulmadığı için ayrılır.

Geriye kalan, yaklaşık 2.5 cm. boyunda, bebeğin vücuduna çok yakın bir parçadır. Bu kordon zamanla kurur ve gövdeden ayrılır. Geriye kalan bölge ince bir tabaka deri ile kaplanır, bağ dokusu oluşur ve çoğu bebeklerde, bu kordon doğumdan 12 ila 15 gün sonra tamamiyle düşer.

DR. CEM KEÇE

Eşim beş ay önce doğum yaptı ama hamilelik dönemindeki ruhsal bozuklukları hâlâ sürüyor. Onun için endişeleniyorum. Ne yapmam gerekiyor? S.T./Çanakkale

Doğum sonrası depresyonu oldukça ciddiye alınması gereken bir durumdur. Birçok kadın, lohusalık döneminde depresyona giriyor fakat bu durum çok önemsenmiyor. Oysa durumu dikkate almamak büyük yanlıştır.

PSİKOTERAPİ GÖRMELİ

Kalp krizi kışın üç kat artıyor. Doç. Dr. Özler, kalbi soğuklara hazırlamanız için bir reçete hazırladı: Kalp hastaları grip aşısı yaptırmalı, C vitamini almalı ve sirkeyle kurulan turşuları tercih etmeliler...

Memorial Ataşehir Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Azmi Özler, kışa girerken kalp sağlığını korumanın yollarını anlattı:

1 KALBİ KIŞA AYARLAYIN

Bebek hastalıkları ve tedavi yöntemleri

Kimi bebekler erken diş çıkarırken kimilerinde diş çıkarma süresi 18 aylık olana kadar uzayabilmektedir. Bu durum sizi korkutmasın elbette basit bir tedavisi var. Bebekler genellikle 6 ile 8. aylar arasında ilk dişlerini çıkartırlar. İlk olarak alt orta kesiciler, üst orta ve üst yan kesiciler çıkar. 1,5 yaşına kadar ortalama diş sayısı (ay olarak yaş 6) formulü ile hesaplanır. İlk dişler altı aydan önce çıkabildiği gibi, dişlerin çıkması bir yaşından sonraya kadar sarkabilir. Diş çıkarmada gecikme büyüme geriliğinin bir ifadesi değildir ve özel bir tedaviyi gerektirmez.

Diş hazırlığı aslında diş, dişetini yarıp 0.5 cm’lik çıkışını yapmadan en az üç ay önce başlar. Bu sırada bebekte görülen belirtiler anneler, anneanneler ve tıp dünyası tarafından çok değişik yorumlara açık olmaya devam etmektedir. Bazı doktorlar diş çıkarmanın yanında başka hiçbir belirti taşımadığına inanırlarken, bir kısmı da ufak tefek rahatsızlıkların görülebileceğini kabul etmektedirler.

Sızma zeytinyağı mükemmel bir cilt nemlendiricidir. İçeriğinde bulunan E vitamini ve antioksidan özelliği sayesinde zeytinyağı, cildin yenilenmesini sağlamakta ve iyileşmeyi kolaylaştırmaktadır. Ayrıca zeytinyağı, cilt kaşıntılarını da sakinleştirmektedir. Buna göre zeytinyağını şu şekilde kullanabilirsiniz;

Sadece sızma zeytinyağını ya da eşit miktarlardaki zeytinyağı ile bal karışımını, günde birkaç defa pişik olan bölgeye ovalayarak sürebilirsiniz.

Cinsiyet Belirsizliği (Ambigus Genitale)

Ambigius genitaleli bebekler ilk doğduklarında dış genital organlarına bakarak cinsiyetlerini belirlemek mümkün olmayabilir. 4500 doğumda bir görülür. Çeşitli testler yapılarak cinsiyet ve neden olan hastalık belirlenebilir. Bu bebekler genellikle fiziksel olarak sağlıklıdır. Göztepe Çocuk cerrahisi kliniği cinsel gelişim bozukluğu olan hastaların takiplerini çocuk endokrinoloji ile beraber başarıyla yapar.

Belirsiz dış genitalin özellikleri:

Dişi cinsiyette; klitoris normalden büyük küçük bir penis görünümündedir

Kıl kurdu enfeksiyonları dünyanın her yerinde yaygındır. Doğal konağı insandır. Her yaşta görülmekle birlikte 5-14 yaş arasında en sıktır. Kalabalık yaşam koşullarında, kurumlarda yaşayanlarda yaygındır. Oldukça zararsızdır.

İplik şeklinde hareketli bir bağırsak parazitidir. Erkekleri 2-6 mm, dişileri 8-12 mm uzunluğundadır.