Aciz Gebelik

En sık görülen parazitlerden biridir. Her iklimde ve her ülkede görülür. Çocuklarda erişkinlere göre daha sık rastlanmakta ve özellikle okul öncesi çocuklarda, ılıman iklimlerde daha yaygın olarak görülmektedir. Bunlar toprak solucanlarına benzerler fakat renkleri kirli beyaz – sarımsı olmaları ile onlardan ayrılırlar.

Yuvarlak solucanlar larva içeren döllenmiş olgun yumurtaları ile bulaşır. Enfekte kişinin dışkısı ile dışarı atılan yumurtalar, herhangi bir nedenle ağız yoluyla alınmasından sonra larva midede yumurtadan çıkar, incebağırsak duvarından kana geçerek akciğere ulaşır. Akciğer dokusunda olgunlaşan larva bronşlara ve soluk borusundan gırtlak bölgesine ulaşır ve buradan tekrar yutulur. İncebağırsağa gelen larvalardan olgun erişkin solucanlar oluşur.

Erkek solucanlar 15-25 cm uzunluğunda ve 3 mm enindeyken dişileri 25-35 cm ve 4 mm’dir. Dişi solucanların yaşam süresi 1-2 yıldır ve bir dişi solucan günde 200,000 civarında yumurta üretir. Yumurtaları uygun olamayan koşullara bile dayanıklıdır.

Yuvarlak solucanlar dışkı ile bulaşan bir enfeksiyondur. İnsan dışkısının gübre olarak kullanılması, tuvalet sonrası temizliğe özen gösterilmemesi, tuvaletlerin açıkta olması gibi hijyen kurallarına uyulmaması veya yetersizliği durumunda bulaşma olasılığı çok yüksektir.

Yuvarlak solucanın bulaştığı kişilerin çok azında hastalık gelişir. Bunun nedeni mide asidinde ölerek, etkisiz hale gelebilirler. Hastalık belirtileri genellikle larvaların akciğere göçü sırasında veya erişkin formlarının bağırsakta bulunduğu zamanlarda ortaya çıkar.

Akciğer safhasında; mevsimsel bulaşma olan bölgelerde mevsimsel zatürre şeklinde görülebilir. Öksürük, kanlı balgam, kanda ezinofil (bir tür lokosit) hücrelerin artışı en belirgin bulgulardır.

Erişkin dönemlerinde ise bağırsakta veya safra yollarında yerleşerek konağın beslenmesini bozarak hastalanmasına sebep olabilirler. Karın ağrısı, gerginliği gibi şikayetler görülür. Yuvarlak solucan bulunan çocuklarda dışkıda azot ve yağ atılımı azalır, çok yoğun enfekte çocuklarda solucanlar bir kitle oluşturarak bağırsak tıkanmasına sebep olabilir.

Ani ve şiddetli karın ağrısı, safralı kusma gibi bulgular ortaya çıkar. Vücutta çok fazla solucanın varlığı safra yollarını tıkayarak karında sancılanma, bulantı, kusma ve ateşe neden olur. Sarılık nadir görülür.

Tanı solucanın veya yumurtasının dışkıda veya kusmukta görülmesi ile konur.

Tedavisi genellikle 8-10 gündür.