Aciz Gebelik

Pişiklerin tıbbi adı ''amonyak dermatiti''dir. Bu isim her şeyi açıklamaktadır. Kasıklar ve dış organların çevresinde derinin amonyak ile tahrişine pişik denir.

Yeni yapılmış idrarda bol miktarda üre olmasına karşın amonyak yoktur. Üre en hassas derilerde bile tahrişe neden olmaz. Ancak idrar bebeğin altında biraz beklerse belirli bakteriler üreyi amonyağa çevirir ve amonyak cildi tahriş eder.

Pişik ile ilgili açıklamalar aşağıdaki başlıklarda yer almaktadır:

Cildin yüzeyindeki ince, koruyucu yağ tabakası, nem ve atıklarca(idrar-gaita) geçer ve cilt tahriş olur. Bunu önlemek için eskiden bebeklerin altına, atıkları emebilecek ve cildi mümkün olduğunca kuru tutacak yaprak, toprak ve daha sonraları bezler koymuşlardır.
Pişik, Candida albicans adı verilen mantarın sebep olduğu bir durumdur. Bu mantar dışkı ve idrarın kimyasını çok sever. Bölgenin nemli ve ılık olması da mantarın çoğalması için iyi bir ortamdır.

1- Alt bezin temizliğinde kullanılan deterjanlar ve diğer temizlik maddeleri, ıslak mendil kullanımıdır. Parfüm ya da diğer kimyasalları içeren değişik türdeki ıslak havlular, bebeğin cildini tahriş edebilir.

2- Kötü hijyen

3- Özellikle ishal dönemlerinde sık dışkıya çıkması pişik oluşumunu kolaylaştırır. Aynı şekilde idrar yolu enfeksiyonlarında da sık idrar çıkışı ve idrarın değişen niteliği pişik oluşumunu arttırır.

1-Pişiği önlemenin ve tedavi etmenin temel kuralı bezin kapladığı alanın temiz, kuru ve serin tutulmasıdır. Bebeğin alt bezi sıklıkla değiştirilmeli, olabildiğince altı açık tutulmaya özen gösterilmeli ve mümkün olduğunca sık havalandırılmalıdır. Bebeğin altının değişimi sırasında 10-15 dakika süre ile bez bağlanmadan, bebeğin altının açık olması ve hava ile teması da oldukça koruyucudur. Bebeğin altı bağlanırken, mümkün olduğunca bel bölgesinde gevşek bağlanmalı ve havanın bez içinde dolaşması sağlanmalıdır.

Daha çok bez kullanmakta olan bebeklerde ayrıca yine bez kullanmak durumunda kalan yaşlılarda sıklıkla karşılaşılan pişik sıcak havalarda daha sık karşılaşılan bir cilt sorunudur. Bez bağlanan bölgelerde, kasık ve kimi zamanda kasık ve kalçada karşılaşılan pişik önlenebilir bir cilt hastalığıdır. Hassas cilde sahip olan bebek ya da erişkinlerde pişiğin görülme sıklığı da artmaktadır. Hassas ciltler idrar, sıcaklık gibi durumlardan daha fazla etkilenmektedir. Kimi bebeklerin idrarları da daha asitli olmakla birlikte ciltte sık sık pişiğin oluşmasına sebebiyet verebilmektedir.

Yulaf ezmesi ciltteki kaşıntının ve anti-iltihap özeliğine bağlı olarak, iltihaplanmanın iyileşmesinde etkili olduğu kadar, pişiğe de iyi gelmektedir. Özellikle de, egzama, güneş yanıkları, zehirli bitkiler, su çiçeği ve alerjiler nedeniyle oluşan pişiklerin giderilmesinde oldukça etkili olan yulaf ezmesini, şu şekilde kullanabilirsiniz;

Bir blender yardımıyla yulafları öğütün ve ince öğütülmüş hale gelince sıcak banyo suyuna ekleyin. Pişikten etkilenen bölgeyi bu suda en az 15-20 dakika boyunca bekletin. Bu işlemi pişikler iyileşene kadar her gün tekrarlayın.

Soğuk kompres, özellikle de sıcak, terleme ve böcek ısırması gibi nedenlerle oluşan pişiklerin giderilmesinde etkilidir. Ayrıca, kaşıntı, şişkinlik ve iltihaplanmayı da azaltan soğuk kompres, pişiklerde kabarcık oluşmasını önlemektedir. Buna göre;

Ağzı kilitli plastik torba içine buz parçalarını koyun ve etkilenen bölgeye birkaç dakikalığına uygulayın. Bu işlemi birkaç gün boyunca günde 2-3 defa tekrarlayın.
Ya da buzlu su dolu bir kap içinde temiz bir kumaş parçasını ıslatın ve etkilenen bölge üzerinde 10 dakika boyunca bekletin.

NOT: Buz küplerini direkt cilt üzerine uygulamayın.

Papatya, cildi yatıştırır, kaşıntıyı dindirir, iltihaplanmayı azaltır ve anti-tahriş ile anti-iltihap özelliklerine bağlı olarak iyileşme sürecini hızlandırır. Ayrıca papatya, anti-bakteriyel, anti-mantar ve anti-viral özelliklere sahiptir. Papatyayı şu şekilde kullanabilirsiniz;

Bir parça temiz kumaşı, papatya çayına batırın ve etkilenen alana kompres yapın. 10–15 dakika kadar bekletin. Bu işlemi, birkaç gün boyunca günde en az 2-3 kere tekrarlayın.

Anti-iltihap, ağrı kesici, anti-tahriş, anti-viral, anti-mantar ve anti-bakteriyel özelliklerine bağlı olarak tesbih ağacı (ya da Hint leylağı veya neem), cilt sorunlarında oldukça etkilidir. Antioksidan içeriği sayesinde tespih ağacı, cilt koruyucu ve yaşlanma karşıtı etki göstermektedir.

Bir avuç dolusu tespih ağacı yaprağını su içerisinde 15-20 dakika kaynatın. Süzün ve soğumasını bekleyin. Bir pamuk yardımıyla etkilenen bölgeye en 10 dakika boyunca sürün. Bu işlemi bir müddet, günde birkaç kere yapın.

Mükemmel bir cilt yatıştırıcı, pişik, yara bere, egzama ve cilt kuruması karşıtı olan aynı safa (nergis), anti-iltihap, kanamayı durdurucu, anti-viral, anti-bakteriyel ve anti-mantar özelliklerine bağlı olarak da ciltteki morluklara da iyi gelmektedir. Buna göre;

Aynı safa yağını, pişik olan bölgeye sürebilirsiniz ve sürülü şekilde birkaç saat bekleyebilirsiniz. Bu işlemi, pişik yok olana kadar günde en az 2 kere tekrarlayınız.

Kişniş, Ayurveda ilminde kaşıntı ve pişik için etkili bir şifa kaynağı olarak kullanılmaktaydı. Aynı zamanda kişniş, anti-tahriş, cilt yatıştırıcı, anti-iltihap ve antiseptik özelliklere sahiptir. Bundan dolayı kişniş, sakinleştirmekte ve rahatlatmaktadır. Kişnişi şu şekilde kullanmanız mümkündür;

Dövülmüş kişniş yapraklarını macun kıvamına getirip, etkilenen bölgeye sürün ve en az yarım saat bekletin. Sonra yıkayın. Bu işlemi birkaç gün boyunca günde 1-2 defa tekrarlayın.

Pişik nedenleri arasında bebeklerin ya da bez kullanmak zorunda olan erişkinlerin bezlerinin yeterli sıklıkta değiştirilmemesi nedeni ile cildin tahriş olması, cildin yeteri kadar hava almaması, idrar ile dışkının cildi tahriş etmesi, mantar ya da bakteriyel enfeksiyonlar, ırsi bazı rahatsızlıklar ile vücutta ki çinko eksikliği yer almaktadır.

Bebeklerde pişik genel olarak katı gıdaya geçilmesi ile birlikte görülmeye başlanmaktadır. Bunun nedeni ise anne sütü ile diğer besinlerin bileşimi bebek idrarında ve dışkısında oluşan asit hassas cilde daha fazla zarar verebilmektedir.

Pişiğe bir çok neden sebep olabilmektedir, bundan dolayı tedavisini ele alırken kısıtlı yelpazede ele almamız gerekiyor ve daha çok bebeklerde meydana gelen pişik vakıalarının tedavisinden bahsedeceğiz.

Pişik oluşmuş cilt üzerinde mantar enfeksiyonu da görülebilmektedir. Bu nedenle pişiğin önemsenerek en kısa süre içerisinde tedavi edilmesi gerekmektedir. Daha çok antibiyotik kullanan bebeklerde ve kortizonlu ilaç kullanan bebeklerde pişik olan bölgelerde mantar enfeksiyonu görülme riski daha fazladır.

MİLİA

- Yeni doğmuş bebeğin yüzünde bulunan, sivilceye benzeyen küçük beyaz yumru ya da kistlere denir.

- Kıl foliküllerinde oluşan yüzeysel deri kistleridir.

- Alında,burun ve yanaklarda 1 mm çapında beyaz şekilde görülürler.

- Birkaç hafta içinde kendiliklerinden düzelirler.

Miliaria (Ter Retansiyon Sendromu)

- Ter kanallarının mekanik tıkanması sonucu geçici , toplu iğne başı büyüklüğünde kabarcıklardır.

- Genellikle sıcak ve nemli çevre koşullarında oluşur.

- Daha çok kıvrım yerlerinde görülür.

Bebeklerin bir kısmının kalça ekleminde çıkığa yol açan sorunlar olabilir. Diğer bir deyişle uyluk kemiğinin üst ucu kalça ekleminin kapsülünden dışarı çıkabilir. Bebeğinizde böyle bir sorun olması durumunda bunun erken tespiti ve tedavisi son derece önemlidir.

Doğumsal kalça çıkığı 800 yeni doğan bebekten birinde görülür. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik, hormonal, mekanik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Bebeklerin yüzde 40'ında çift taraflı çıkık mevcuttur. Kızlarda erkeklere oranla altı kat daha sık görülür.

Bebeğinizin doğduğu ilk sene en az bir kez soğuk algınlığı geçireceği kesin gibidir. Literatürde soğuk algınlığına yol açan yüzlerce virüs vardır ve bağışıklık sistemi hala gelişmekte olan bebeğiniz bu virüslerle sizin gibi savaşamaz. Dahası, bebekler her şeyi elleri ve ağızlarıyla keşfederler dolayısıyla soğuk algınlığı virüsleri bebeğinizin organizmasına kolaylıkla geçebilirler.

Soğuk algınlıkları özellikle bebeklerin evlerde tutulduğu sonbahar ve kış aylarında olur çünkü evin içinde bir virüs kişiden kişiye daha çabuk yayılır.

Bebeklerde parazit, halk arasında kıl kurdu olarak da bilinen, bazı sebeplere bağlı olarak bağırsaklarda yaşayan küçük solucan anlamına gelmektedir. İnce ve kalın bağırsaklarda yaşayan bu parazitler, ilerleyen vakalarda mesane bölgesine yayılmış şekilde görülmektedir. Parazitler yumurtlama ile çoğalan canlılardır ve kişiden kişiye de bu yumurtaların geçmesi ile bulaşıcı olurlar. Bebeklerin hassas bünyesinde parazit oluşması durumunda acil tedavi gerekmektedir. Çünkü vakit kaybı birçok farklı sağlık sorununu da beraberinde getirebilir.

Parazit oluşumu özellikle temizlik hassasiyetine dikkat edemeyen bebeklerde sık görülür. Temiz beslenmeme, temiz kıyafetler giymeme, alt temizliğine önem vermeme gibi hijyen eksikliği nedeniyle oluşabilen bu parazitler, çevresel, ailesel faktörlere göre de ortaya çıkabilmektedir. Bunun yanı sıra bebeğin bünyesi de parazit oluşumu için önemli bir faktör olarak kabul edilir.

En sık belirtisi dışkıda görülmesi ve anüs bölgesinde aşırı kaşıntı olarak bilinir. Bunların dışında, dışkıda yumuşama ve değişik dışkı çıkarma, karın bölgesinde şiddetli ağrı, ara ara ishal olma, vücutta kaşıntı, yastığa salya akıtma, iştahsızlık ve aşırı yeme, hızlı kilo kaybı, mide bulantısı, burun kaşıntısı, dil kenarlarında oluşan kabarcıklar ve ağız kokusu gibi birçok farklı belirti bebeklerde görülebilir. Bu belirtilerin bir yada birkaçı gözlemlenirse zaman kaybetmeden çocuk doktoruna gidilmelidir.

Belirtiler dahilinde doktora girildiği taktirde, yapılan fiziki muayenenin yanı sıra, kan ve gaita testleri sonucuna göre parazit tanısı konulmaktadır. Çocuk ve yetişkin bireylerde parazit tanısı koymak kolay olsa da bebekler söz konusu olunca bu biraz daha zorlaşabilmektedir. Fakat yapılacak birçok tahlil ve test ile çoğunlukla parazit tespit edilir ve tanı konulur.